Schrijf je nu in voor de workshop 'Verbind verschillende generaties op de werkvloer' Meer informatie & inschrijven.

Hoe herken je stress bij je collega, en wat kun je doen?

17 nov 2020

stress 2.jpg

Merk je dat je collega de laatste tijd sneller gerriteerd is, en maakt hij minder contact? Dan zou het zomaar kunnen dat er sprake is van een overbelast brein. Niet fijn voor hem of haar, maar ook niet voor jou. Want je krijgt er toch wat van mee, en durft misschien minder snel iets te vragen. Belangrijk dus om dit te herkennen en er iets aan te doen. Al is dat misschien makkelijker gezegd dan gedaan, helemaal wanneer jullie momenteel voornamelijk vanuit huis werken. We hebben daarom wat signalen op een rijtje gezet om stress te herkennen, en geven je tips hoe je je collega kunt helpen. 

De tien signalen van stress

Hoewel een bepaalde hoeveelheid druk deel uitmaakt van het dagelijks leven, en mensen daadwerkelijk kan helpen beter te presteren, kan t veel druk leiden tot stress. Zelfs als je organisatie een actieve HR-manager heeft, is het waarschijnlijk een collega die als eerste een verandering in het gedrag van iemand opmerkt die op stress kan wijzen. Wie weet herken je een van deze 10 signalen wel:

  • Prikkelbaar gedrag, zoals een gergerde blik (via videobellen) en kortaf reageren.
  • Van de hak op de tak springen. Jullie hebben het over een bepaald project, en binnen een seconde gaat het ineens totaal ergens anders over.
  • Het overzicht kwijt zijn. Er lopen zoveel dingen door elkaar heen, dat er geen helikopterview meer is.
  • Mailtjes ver buiten kantooruren, zoals om 1:00 uur ’s nachts.
  • Snel lopen door het haastige gevoel.
  • Opgetrokken schouders, dat vaak automatisch gebeurt wanneer iemand gespannen is.
  • Keuzes uitstellen, want helder nadenken zit er even niet meer bij.
  • Een verhoogd controlegedrag, om maar het gevoel te krijgen toch nog op iets grip te hebben.
  • Onrust met een opgejaagd gevoel en een hoofd dat op volle toeren draait.
  • Minder contact met anderen, want in het hoofd is het gewoonweg al druk genoeg.
  • Waarom een gestresste collega helpen belangrijk is

    De kans bestaat dat je collega het allemaal niet meer overziet. Wanneer er veel stresshormoon in het brein zit, kan de voorkwab namelijk niet optimaal meer functioneren. We kunnen ons voorstellen dat het moeilijk is om het onderwerp aan te kaarten. Je bent misschien bang om de persoon in kwestie voor het hoofd te stoten, het erger te maken of ervoor te zorgen dat hij of zij boos of emotioneel wordt. Maar jouw steun kan een cruciale eerste stap zijn in de strijd tegen de vaak ernstige mentale en fysieke problemen veroorzaakt door overmatige stress. Zoals een burn-out, depressie, slapeloosheid, vermoeidheid en zelfs hartaandoeningen. Het kan ook invloed hebben op zijn of haar prestaties op het werk, waardoor anderen worden gedwongen om ‘de gaten te dichten’ en relaties op de proef worden gesteld.

    Zo kun je een gestresste collega ondersteunen

    We geven je vijf manieren waarop je praktische en emotionele ondersteuning kunt bieden aan een collega die aan stress lijdt, zonder jezelf te overbelasten.

    1. Praat met je collega

    Als je vermoedt dat iemand gestresst is, zoek dan een rustig moment om te vragen hoe het met hem of haar gaat. Het kan een beetje moed vergen om iemand eerst te benaderen, vooral als deze vaak boos of overstuur is. Dus wees voorzichtig, tactvol en gevoelig. Vraag hem of haar een stuk te gaan wandelen. Dit zorgt voor meer vrijheid in het hoofd en als je naast elkaar wandelt, krijg je vaak net iets meer informatie uit die persoon. 

    Begin het gesprek met een neutrale vraag die je collega aanmoedigt zich open te stellen. Bijvoorbeeld: "Ik heb gemerkt dat je de laatste tijd niet helemaal jezelf lijkt. Gaat het? Kan ik helpen?" Wanneer iemand niet wil praten, is dat een keus die je moet respecteren. Hoewel je nog steeds kunt laten weten dat je er bent, mocht hij of zij van gedachten veranderen. Als je collega wel wil praten, luister dan aandachtig en zonder oordeel naar het verhaal. Dit laat zien dat je oprecht genteresseerd bent. Soms kan alleen al het feit dat iemand luistert al een hele hoop doen om de last van stress te verlichten.

    2. Probeer te komen tot de kern van het probleem Stress kan worden veroorzaakt door een aantal verschillende dingen. Het kan op regelmatige tijdstippen een piek vertonen (bijvoorbeeld bij het opstellen van maandelijkse rapporten), continu zijn (een moeilijke relatie op het werk of thuis), of eenmalig zijn (omgaan met rouw of een persoonlijk verlies).

    De ondersteuning die je aan je collega geeft, hangt af van wat het probleem is. Probeer dus de kern ervan te doorgronden door open vragen te stellen die hem/haar aanmoedigen om over zijn/haar gevoelens te praten en wat deze heeft geactiveerd.

    In een werkomgeving komen problemen meestal voort uit een van deze drie bronnen:
  • Werkdruk: ze heeft gewoon meer werk te doen dan ze aankan.
  • Vaardigheden: hij voelt dat hij niet de vaardigheden heeft die nodig zijn om het werk met succes uit te voeren.
  • Werkrelaties: ze vindt dat een collega agressief, onbehulpzaam of vijandig is.
  •  
    Stress komt niet altijd voort uit problemen op het werk. Als je denkt dat het probleem van je collega voortkomt uit de privsfeer, wees dan nog voorzichtiger in hoe je hem of haar benadert. Er is misschien geen praktische manier om te helpen, maar je kunt nog steeds een luisterend oor bieden.
    3. Stel praktische oplossingen voor Als de oorzaak van de stress van je collega in een van de drie werkgerelateerde oorzaken valt, gebruik dan de volgende strategien om een aantal praktische oplossingen te bieden: a. Werkdruk Mensen met een hoge werkdruk zien vaak door de bomen het bos niet meer. Begin met helpen door overzicht te creren. Stel samen een takenlijst op. Wijs vervolgens een nummer toe aan elke taak, op basis van de prioriteit. Als ze grote, tijdrovende klussen heeft die ze overweldigend vindt, probeer ze dan op te delen in beheersbare brokken. Dit zal het voor haar gemakkelijker maken om ‘quick wins’ te behalen. Als er taken met een lage prioriteit op de lijst staan, kun je aanbieden om te helpen, mits je daar zelf de tijd voor hebt. Of, wanneer je daartoe bevoegd bent, het werk aan iemand anders in het team toewijzen.  b. Vaardigheden Wanneer iemand zich niet capabel genoeg voelt, kan dit demoraliserend zijn en erg onzeker maken, zelfs als het niet waar is. Herinner je collega aan soortgelijke taken of projecten, die ze in het verleden goed heeft uitgevoerd, of aan andere gebieden waar ze andere teamleden heeft overtroffen of geholpen. Als er een echte vaardigheidskloof is, stel dan voor dat ze met haar manager praat over training of mentoring. Travel College is bijvoorbeeld een gratis online leerplatform, speciaal voor alle medewerkers in de reisbranche. Grote kans dat je collega hier een e-learning vindt om die specifieke vaardigheden te leren en versterken.  c. Werkrelaties Moeilijke werkrelaties veroorzaken vaak stress. Of het nu een vervelende manager, een lastige klant of een sarcastische collega is, de meesten van ons kennen wel iemand die we liever zien gaan dan komen. Luister goed naar wat je collega ervaart en kijk of je een ander perspectief kunt bieden. Kies geen partij, omdat dit de situatie kan verergeren. Maar kijk of je het gedrag van de andere persoon kunt ‘herformuleren’, vooral als je denkt dat je collega dingen verkeerd heeft begrepen. Als het gedrag echter onaanvaardbaar is (bijvoorbeeld als je collega wordt gepest, lastiggevallen of oneerlijk is behandeld), moedig hem dan aan assertief te zijn en hulp te zoeken bij zijn manager of bij HR.
    4. Bied een luisterend oor

    Je kunt niet altijd de problemen van iemand anders oplossen, maar soms is een luisterend oor en het feit dat je met iemand meedenkt al genoeg. Dus zorg ervoor dat je collega weet dat je altijd beschikbaar bent als 'klankbord'. Als het probleem zeer ernstig en hardnekkig is, en deze echt te ver boven jouw pet gaat, moedig je collega dan aan om contact op te nemen met de bedrijfsarts, een professionele instantie of wijs je collega op een relevante advieslijn of website. Het platform arboportaal.nl (Rijksoverheid) heeft 99 oplossingen verzameld om werkstress tegen te gaan. 

    5. Raak niet te betrokken

    Je steun zal waarschijnlijk de stress verlichten die je collega voelt, maar zorg wel dat je goed je eigen grenzen bewaakt. Er zit een grens aan hoeveel je kunt helpen en hoe vaak je kunt luisteren naar andermans problemen, zonder daar zelf ook de effecten van te voelen. Het kan zelfs leiden tot irritaties tussen jou en je collega. Pas ook op met hoeveel je jouw collega wilt ontlasten qua werk, door zelf bijvoorbeeld taken over te nemen. Hoe graag je jouw collega ook wilt helpen, dit mag niet ten koste gaan van je eigen welzijn en eigen prestaties. Het moet immers niet zo zijn dat jij gestresst raakt, doordat je jouw collega te veel helpt en je daardoor je eigen werk niet af krijgt. Of zijn of haar problemen niet kunt loslaten.

    Laatste opmerking

    Stress kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Hoewel is aangetoond dat de bovenstaande tips voor stressmanagement een positief effect hebben op het verminderen van stress, zijn ze alleen bedoeld als richtlijn. Zorg dat je altijd advies inwint bij een voldoende gekwalificeerde professional als je je zorgen maakt over stressgerelateerde zaken. En wanneer deze een collega betreffen, realiseer je altijd dat jij als collega een luisterend oor kunt bieden en mee kan denken, maar meer ook niet. Iemand moet zijn of haar problemen uiteindelijk zelf het hoofd bieden.
     
     
    Bron: www.managementsupport.nlmindtools.com
     

    cta

    Niet gevonden wat je zocht?

    We helpen je graag verder

    Neem contact met ons op en we zorgen voor een passend antwoord op jouw vraag.