Medewerkers en organisatieverandering in de reisindustrie: Volgerschap

13 jul 2020

Goed leiding geven in periode van verandering is cruciaal, maar laten we onze lens eens verplaatsen van de leiders naar de volgers. Waarschijnlijk is dit de grote groep die uiteindelijk het verschil maakt. Dit Whitepaper van Annemiek van der Schaft over Volgerschap gaat in op hn rol in de vele veranderingen die zich dagelijks op de werkvloer afspelen.

Terwijl de effecten van de coronacrisis zeer voelbaar zijn, kijken we ook weer langzaam vooruit. Veel organisaties zijn genoodzaakt tot veranderen en reorganiseren. Deze trajecten vragen veel van de flexibiliteit en het aanpassingsvermogen van medewerkers. Hierbij is goed leiding geven aan verandering uiteraard cruciaal, maar laten we onze lens eens verplaatsen van de leiders naar de volgers. Waarschijnlijk is de grote groep volgers de groep die uiteindelijk het verschil maakt. Dit Whitepaper gaat in op hn rol in de vele veranderingen die zich dagelijks op de werkvloer afspelen. Leiders en volgers werken daarbij samen aan wat in de wetenschap ‘Sensemaking’ wordt genoemd: betekenis geven aan ervaringen. De onbekendheid en onduidelijkheid om ons heen wordt gezamenlijk genterpreteerd en dit geeft houvast. De collectieve interpretatie van de werkelijkheid wordt hierbij vaak nog belangrijker dan de objectieve werkelijkheid zelf, sensemaking is een uiterst invloedrijk en bepalend proces voor organisatie verandering.

Karl Weick 1 (1995) wordt gezien als de grondlegger van het concept sensemaking. In zijn uitleg staat een aantal kenmerken centraal:

Wanneer we gezamenlijk werken aan de interpretatie van wat er gebeurt, werken we ook aan het creren van onze gewenste identiteit. Hoe we naar de wereld kijken zegt iets over wie we willen zijn;

Sensemaking is vaak gericht op het verleden. Het is doorgaan pas n gebeurtenissen dat we hieraan gezamenlijke betekenis geven;

Een aannemelijk verhaal wint het van een onwaarschijnlijke realiteit. Hoe complexer de situatie wordt; des te meer zal de neiging ontstaan te vervallen in een simplificatie van wat er echt gaande is;

Sensemaking is context specifiek en komt tot stand doordat mensen interacteren met hun omgeving. De omgeving bepaalt mede wat men ziet en niet ziet;

Sensemaking is een sociaal proces. Door communicatie komen groepen tot overeenstemming over de interpretatie van ervaringen;

Sensemaking is een doorlopend proces. Mensen doen continu nieuwe ervaringen op, ook bij vergelijkbare ervaringen wordt opnieuw nagedacht of dit nou hetzelfde of toch echt anders is dan een eerdere ervaring;

Sensemaking gebeurt op basis van de dingen die opvallen aan een ervaring, wat wordt er bijvoorbeeld door de media uitgelicht? Dit is nooit een volledig beeld van de situatie, dat is haast onmogelijk. Het grote beeld wordt dus vaak bepaald door een beperkt aantal aspecten en ‘cues’.

Betekenis geven, we doen het (vaak onbewust) altijd en overal. Maar zeker nu. De reissector wordt al jaren geconfronteerd met steeds nieuwe, flinke, uitdagingen. Als promovenda heb ik afgelopen jaren mee mogen lopen in de sector en gezien hoe medewerkers zich iedere keer wendbaar en strijdbaar tonen om te veranderen en nieuwe oplossingen te bedenken. Nu wordt de sector hard getroffen en zullen we met nieuwe kennis de reiswereld weer nieuwe betekenis geven en vooruitgang boeken.

We staan stil bij effecten van de onuitgesproken beelden die leiders en volgers over elkaar hebben (‘impliciete theorien’) en geven een overzicht van zes veel voorkomende verhalen die representeren hoe medewerkers zelf naar hun rol in organisatieverandering kijken.

Klik hier om deel 4 van mijn whitepaper 'Medewerkers en organisatieverandering in de reisindustrie - volgerschap' te downloaden.

Veel leesplezier. Heb je vragen en/of opmerkingen, ik hoor graag van je!

Met hartelijke groet,
Annemiek

Annemiek van der Schaft is op 1 januari 2017 gestart met haar promotie-onderzoek. Als HR professional binnen Breda University of Applied Sciences onderzoekt ze de impact van technologische ontwikkelingen op de toekomst van werk.

Reiswerk financiert in samenwerking met CELTH (Centre of Expertise Leisure, Tourism & Hospitality) wetenschappers, waaronder Annemiek, die fundamenteel en breed promotieonderzoek doen naar n van de thema’s van de Onderzoeksagenda Reisbranche.

Klik hier om meer te lezen over Annemiek en de andere promovendi.

1 Weick, K. (1995). Sensemaking in organizations (Foundations for organizational science). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.