De vijf principes van bewuster werken

02 jan 2020

Bewust leven kennen we wel. Door bewuster te leven, kom je dicht bij de kern, krijg je steeds beter helder wat voor jou belangrijk is en krijg je inzicht in jouw unieke kwaliteiten. Een onderdeel van bewust leven is ook bewust werken. Waarbij dan ook meer aandacht is voor gezondheid en de balans tussen werk en priv. Meer bewust werken kan een belangrijke bijdrage leveren aan de kwaliteit van ons leven.

En er is een bonus; een hogere persoonlijke effectiviteit. Bewust werken betekent namelijk werken met volledige aandacht. Wanneer je aandacht volledig is bij wat je doet, kom je in een flow. Mensen die veel flow ervaren in hun werk halen het meeste voldoening uit hun werk en voelen zich ook het meest energiek en gemotiveerd. Is de aandacht verdeelt, omdat je bijvoorbeeld veel multitasked, dan raak je eerder gespannen en opgejaagd.

Vijf principes van bewust werken

Bewust werken betekent werken met volledige aandacht. De volgende vijf principes kunnen je helpen een dergelijke manier van werken te ontwikkelen:

1. Ontwikkel focus

Aandacht kan worden getrokken door zaken die opvallen of urgent zijn (telefoon die overgaat), of je richt het zelf op wat belangrijk is (maar misschien niet urgent of opvallend). Persoonlijke effectiviteit wordt in de basis bepaalt door het vermogen je aandacht zelf te richten. Wanneer dit vermogen weinig ontwikkeld is, raak je snel afgeleid. Het is dan moeilijk echt bewust bezig te zijn met iets. Gelukkig kun je dit vermogen ontwikkelen. Aandacht is als een spier, het wordt sterker door training.

Bijvoorbeeld als je een rapport schrijft en je geest afdwaalt naar dingen zoals de promotie van een collega of de discussie met je baas, erken je gewoon de gedachten en breng je je aandacht terug op de taak in kwestie (je leert op die manier beetje bij beetje je gedachten stop te zetten en te focussen op je taak). Door je aandacht bewuster te richten op wat belangrijk is en je niet te laten afleiden, versterk je de aandacht.

Je kunt ook bewuste oefeningen doen om de aandacht verder te ontwikkelen, en dat kan overal en altijd. Probeer eens je lunch te eten zonder aan iets anders te denken dan aan het gerecht op je bord. Lees een boek en probeer je zo lang mogelijk met niets anders bezig te houden. Zelfs een minuutje bewust verbinden met een van je zintuigen kan worden geclassificeerd als een bewuste oefening. Je hoeft daarvoor zelfs niet eens je ogen te sluiten of te gaan zitten. Even in de lift letten op je ademhaling kan al genoeg zijn. Door dit soort concentratie oefeningen in je vrije tijd te doen, kun je je concentratie verbeteren op je werk.

2. Wees een Single-Tasker

Single-tasking is n ding tegelijk doen. Bij multitasking probeer je twee of meer taken tegelijkertijd uit te voeren of schakel je heen en weer tussen taken. Multitasken is een mythe. Ons brein is een parallelle processor, maar ons aandachtsysteem is dat niet. In plaats van multitasken moet je daarom continu wisselen tussen de ene en de andere taak. Dat is heel erg inefficint en vermoeiend. Mensen die mogen ‘single-tasken’ krijgen meer gedaan. Maar als multitasking zo inefficint is, waarom doen mensen het dan nog? Uit onderzoek blijkt dat mensen die met meerdere taken bezig zijn zich productiever voelden, hoewel ze in werkelijkheid onproductief zijn.

Probeer je aandacht dus zo min mogelijk te verdelen ofwel zo min mogelijk te multitasken en zoveel mogelijk n ding tegelijk te doen. Concentreer je volledig op die ene taak. In het begin kan dit moeilijk zijn, omdat je het gevoel hebt tijd dat je tijd verliest of langzaam werkt. Maak je hier een gewoonte van, dan zal je ontdekken dat je op deze manier veel meer rust vind in je werk en zeker niet minder gedaan krijgt.

3. Zorg voor een goede motivatie

Concentratie en motivatie kunnen niet los van elkaar worden gezien, want als je bevlogen bent, wordt je blij van je werk en kom je sneller in een flow. Ook ben je vaak bereid net dat stapje extra te zetten, vanuit een intrinsieke motivatie. Je werkt immers met plezier en daarom werk je hard en met veel inzet. Zonder de juiste motivatie verslapt ook je concentratie. Om je concentratie te verbeteren is het dus nodig om aan je motivatie te werken. Vind zo veel mogelijk voordelen, waar je van kunt profiteren als je de taak afrondt, en gebruik deze om meer motivatie te krijgen. Zo krijg je direct meer focus.

4. Hou je aandacht bij het proces en niet het resultaat

Het hebben van heldere doelen is belangrijk voor effectiviteit, maar dit betekent niet dat je continu met je aandacht bij die doelen moet zijn. Mensen zijn vaak met een deel van hun aandacht bezig met het resultaat en dat leid je af van wat je doet. Bewust werken betekent je aandacht bij wat je op dat moment aan het doen bent (proces), niet bij de mogelijke gevolgen (resultaat). Dit kan soms moeilijk zijn omdat allerlei emoties de aandacht op die gevolgen richt, maar door oefening kun je de aandacht beter onder controle krijgen.

5. Gezond eten, goed slapen en positief denken

Last maar zeker not least! Als je ongezond en/of onregelmatig eet, dan gaat dit ten koste van je aandacht. Het is ook moeilijker om je te focussen of je aandacht erbij te houden als je te kort of onregelmatig slaapt. En negatief denken vermindert je concentratievermogen. Kortom, de gouden mix voor een betere focus is goed eten, goed slapen en positief denken. Zorg goed voor jezelf, want pas dan kun je goed leren concentreren en je aandacht erbij houden.

Door deze vijf principes toe te passen ga je bewuster werken. Je ontwikkelt zo meer effectiviteit en krijgt meer voldoening uit je werk. Wil je nog meer tips? In het artikel “Mindfulness op je werk: 10 manieren om bewuster te werken” vertellen we hoe je meer mindful wordt op je werk. Mindful is een ander woord voor bewust.