Heb ik recht op calamiteitenverlof bij stakingen?

Er is recent gestaakt door de boeren en er staat voor 6 november 2019 een staking in het het basis- als voortgezet onderwijs gepland. We krijgen daarom veel vragen over calamiteitenverlof en wanneer je daar nu recht op hebt. We vertellen je daar in dit artikel graag meer over.

Op het moment dat jij niet naar je werk kan komen of jij juist onverwachts, direct weg van je werk moet vanwege een bijzondere persoonlijke of onvoorziene gebeurtenis, dan kan je recht hebben op calamiteitenverlof. Het maakt niet uit of je een dienstverband voor onbepaalde tijd hebt of een tijdelijk contract. Ook als je in je proeftijd zit heb je recht op calamiteitenverlof.

Hoe zit het wanneer ik door een staking niet of te laat op het werk kan komen?

Als stakingsacties aangekondigd zijn in het Openbaar Vervoer of je weet dat boeren met traktoren de snelweg gaan blokkeren, dan kun je op voorhand maatregelen nemen om op het werk te komen. Je kunt dan andere vervoersmiddelen gebruiken om op je werk te komen.

Lukt dit niet, dan kun je, in overleg met je werkgever, thuis werken of een vakantiedag opnemen. Je hebt in die situatie geen recht op calamiteitenverlof. Wanneer je desondanks niet gaat werken n geen verlof op wil nemen, heb je in principe geen recht op loon. Is het echter een onaangekondigde ‘wilde’ staking, en kom jij, tegen jouw wil, te laat of niet op het werk, dan heb je wl weer recht op loon.

Heb ik recht op calamiteitenverlof bij stakingen in het onderwijs?

Bij stakingen in het onderwijs is er geen recht op calamiteitenverlof. Deze worden namelijk aangekondigd en dus kan je voortijdig maatregelen nemen. Ook is er wettelijk geen recht, want het is een oppasprobleem en is er geen sprake van ‘noodzakelijke zorg in verband met ziekte’. Lees meer hierover in dit eerder gepubliceerde artikel.

In welke situaties kan je aanspraak doen op calamiteitenverlof? 

Je hebt recht op calamiteitenverlof bij ‘onvoorziene omstandigheden die een onmiddellijke onderbreking van de arbeid vergen’. Waar kan je dan aan denken? Enkele voorbeelden: jouw dochter is ziek geworden en school belt dat je haar onmiddellijk moet komen ophalen, een gesprongen waterleiding thuis en je moet wachten tot de loodgieter er is en de leiding gerepareerd heeft, er is ingebroken in jouw woning en je wordt gebeld om naar huis te komen, jouw vrouw of partner gaat bevallen.

In dergelijke situaties ernstige, onvoorziene of zeer bijzondere persoonlijke omstandigheden kun je aanspraak maken op calamiteiten- en ander kort verzuimverlof. De voorwaarden voor deze verlofvorm staan in de Wet arbeid en zorg (WAZO) en zijn in 2015 aangevuld door de Wet modernisering regelingen voor verlof en arbeidstijden. Tijdens calamiteiten- en ander kortverzuimverlof hoef je geen vakantiedag of -uren op te nemen en wordt jouw loon doorbetaald.

Kan je achteraf nog aanspraak maken op calamiteitenverlof?

Alleen bij hoge uitzondering kan je achteraf nog aanspraak maken op calamiteitenverlof. Overleg dus altijd met jouw leidinggevende, voordat je van je werk weg gaat. Of bel met je leidinggevende, wanneer je niet naar je werk kan komen. Zelfs in een noodsituatie is er meestal wel een moment, dat je in de gelegenheid bent, om te bellen. Je spreekt dan ook af hoeveel tijd je denkt nodig te hebben.

Hoe lang mag calamiteitenverlof duren? 

Wettelijk staat de tijdsduur niet omschreven maar de duur van het calamiteitenverlof wordt aangegaan voor een korte, naar alle redelijkheid te berekenen tijd. In het voorbeeld van een ziek kind, kan de eerste zorgdag als calamiteitenverlof worden gezien. Voor de 2e of volgende dagen moet in overleg met jouw leidinggevende een andere vorm van verlof worden opgenomen. Je moet dan vakantiedagen opnemen of, als er echt geen andere oplossing is, dan kan je in overleg kortdurend zorgverlof opnemen. In dit geval krijg je slechts 70% van je loon doorbetaald. Kijk voor alle regels op de pagina over zorgverlof.